Sóng ngầm

Từ năm 2009, hoạt động M&A BĐS đã diễn ra khá sôi động và tạo nên một đợt “sóng ngầm” trên thị trường BĐS khi ghi nhận nhiều thương vụ đình đám của các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Điển hình, Tập đoàn Lotte Hàn Quốc liên tiếp thâu tóm các mặt bằng bán lẻ có vị trí đắc địa tại các TP lớn của Việt Nam. Ngoài thương vụ đình đám mua lại dự án Hanoi City Complex (phố Liễu Giai, Hà Nội) từ Coralis Việt Nam năm 2009 và sắp hoàn thiện công trình có tổng diện tích mặt sàn lên đến 250.572m2, đến cuối năm 2012, Lotte còn mua lại 20% cổ phần tại Minh Vân để sở hữu 100% Lotte Mart ở quận 7 và tại tòa nhà The EverRich ở TP Hồ Chí Minh.

Ngoài ra, hoạt động M&A cũng diễn ra khá sôi động ở phân khúc trung tâm thương mại, văn phòng và khách sạn. Theo báo cáo của Công ty Sohovietnam, đơn vị chuyên tư vấn M&A các dự án BĐS: Khoảng 30% các dự án đang tìm đối tác để chào bán, chuyển nhượng, trong đó có tới 50% nằm ở khu vực phía Tây (Thanh Xuân, Cầu Giấy, Từ Liêm, Hoài Đức). Tuy nhiên, trên thực tế các thương vụ có nhu cầu chuyển nhượng đã diễn ra nhiều hơn rất nhiều con số được công bố.

 

Việc chuyển nhượng, sáp nhập dự án là một trong những giải pháp để giải quyết hàng tồn BĐS

Theo các chuyên gia BĐS, sở dĩ có tình trạng này vì các doanh nghiệp sợ ảnh hưởng danh tiếng và công việc kinh doanh nên các thương vụ thường giao dịch trong "vòng bí mật". Thậm chí, nhiều thương vụ được cho là chào bán công khai nhưng mọi việc đã được tiến hành xong từ rất lâu, sau đó mới làm thủ tục chào mua, chào bán. "Các dự án BĐS ngại công bố thông tin, do một phần có hiện tượng đầu cơ, chuyển nhượng. Họ mua lại dự án và có thể tiếp tục bán cho các bên khác nếu thấy giá lời. Chính vì thế, họ không muốn tiết lộ thông tin nhạy cảm này" - ông Lê Minh Dũng - Giám đốc Bộ phận nghiên cứu Công ty CBRE Việt Nam cho biết.

Xu hướng tất yếu

Hầu hết các chuyên gia BĐS khi được hỏi đều cho rằng, xu hướng M&A diễn ra là tất yếu. Bởi sau giai đoạn tăng trưởng nóng, thị trường đóng băng, rất nhiều chủ đầu tư bị nợ đọng vốn, suy kiệt tài chính, dẫn đến mất năng lực phát triển dự án. Việc giảm giá, bán bớt hoặc chuyển nhượng một phần dự án được cho là phương án tối ưu để tái cấu trúc và tiếp tục hoạt động. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp nước ngoài cũng như trong nước, tiềm lực kinh tế dồi dào đã nhận thấy đây là cơ hội để mua được những sản phẩm như ý. Thậm chí là mua gom để phát triển và mở rộng dần hoạt động kinh doanh sau này, vì hiện thị trường nguồn cung nhiều, đa dạng, giá rẻ.

Theo báo cáo mới nhất của Diễn đàn Mua bán - Sáp nhập doanh nghiệp (Vietnam M&A Forum), xu hướng M&A còn tiếp tục sôi động trong thời gian tới, với tốc độ tăng trưởng từ 25 - 30%. Giai đoạn 2013 - 2017, thị trường còn có thể ghi nhận các thương vụ mua bán, sáp nhập, chuyển nhượng quy mô lớn và từ nhiều chủ đầu tư là doanh nghiệp, tập đoàn nước ngoài hơn.

Các chuyên gia kinh tế nhận định, về tổng thể, có 3 lý do cơ bản để chọn M&A là một giải pháp tối ưu nhằm gia tăng nhanh chóng quy mô của một công ty. Thứ nhất, lợi thế kinh tế nhờ quy mô. Thứ hai, gia tăng sức mạnh thị trường. Thứ ba, đầu tư tài chính. Vì vậy, như ông Marc Townsend - Tổng Giám đốc Điều hành Công ty CBRE Việt Nam nói: M&A BĐS đang trở nên sôi động nhất 3 năm qua với tốc độ nhanh hơn so với cách đây 5 năm và mức độ minh bạch cũng cao hơn. Trong 6 tháng tới, các thương vụ mua bán, sáp nhập sẽ tăng nhiệt vì có nhiều hàng để chọn lựa và việc đàm phán, tiếp cận dễ dàng hơn.

 

Hoạt động M&A thời điểm này là tín hiệu tốt. Ngân hàng thu được tiền, chủ đầu tư cũ cũng thu hồi được một phần vốn bỏ ra. Dự án được tiếp tục triển khai, bộ mặt đô thị sẽ trang hoàng hơn, và quan trọng nhất là người dân có nhà. Với hoạt động này, chắc chắn nhiều tài sản BĐS phát mãi sẽ rơi vào tay những quỹ đầu tư hoặc tổ chức có tiềm lực tài chính. Ông Nguyễn Khải Hoàn Chủ tịch Công ty Khải Hoàn Land